RESEARCH PAPER
Relation between radiocarbon, archaeological dating and sediment properties on the example of colluvial deposits (NE Poland)
 
 
More details
Hide details
1
Faculty of Geography and Regional Studies, University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927, Warsaw, Poland
 
 
Online publication date: 2011-09-22
 
 
Publication date: 2011-12-01
 
 
Geochronometria 2011;38(4):325-333
 
KEYWORDS
ABSTRACT
This study focuses on the analysis of the structural and textural features of the colluvial (deluvial) deposits in the Suwałki Lake District (NE Poland) and their absolute age. The colluvium has a thickness of up to 150 cm. The dates of the peat under colluvium or lowermost fossil humus-rich horizons point to the ages from 5405±80 BP to 480 BP. Deposition of material at the footslope is a result of a denudation triggered by human action (surface water erosion and tillage erosion) and usually corresponds with the settlement stages. The 14C dating of deposited sediment sometimes indicated to older dates of colluvium then the archaeological evidence available for examined sites. Locally, the overlying fossil humic horizon was older then the lowermost one. The textural features of the colluvial deposits such as: the content of fine fraction, weak sorting and relationship between the mean grain-size (Mz) and the sorting index (σ1) were used to recognize sediment redeposited from the upper part of the slope. Basing on the mineral composition and electrical conductivity of fossil humus horizon it is possible to say whether the soil was degraded or aggraded. These features of the humus-rich horizons occurring between colluvial sediments can be used to explain discrepancy between the radiocarbon dating and archaeological evidence.
 
REFERENCES (42)
1.
Barczuk A and Mycielska-Dowgiałło E, 2001. Znaczenie składu mineralnego osadów dla rozpoznawania obecności procesów eolicznych (Significance of mineral composition of the sediments in aeolian processes identification). In: Mycielska-Dowgiałło E, ed., Eolizacja osadów jako wskaźnik stratygraficzny czwartorzędu. Pracownia Sedymenologiczna, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa: 39–42 (in Polish).
 
2.
Bitner-Wróblewska A, 1998. Suwalszczyzna w okresie wędrówek ludów (Suwałki region during Migration Pieriod). In: Karczewski M, ed., Ceramika zachodniobałtyjska od wczesnej epoki żelaza do początku ery nowożytnej. Materiały z konferencji — Białystok, 14–16 maja 1997, Białystok: 305–318 (in Polish).
 
3.
Bluszcz A, Poręba GJ and Śnieszko Z, 2007. The basis of the study of the age of the Holocene diluvium on less areas of Polish highlands. Geochronometria 28: 61–66, DOI 10.2478/v10003-007-0022-1. http://dx.doi.org/10.2478/v100....
 
4.
Bork H-L, 1989. Soil erosion during the past Millennium in Central Europe and its significance within the geomorphodynamics of the Holocene. In: Ahnert F, ed., Landforms and landform evolution in West Germany. Catena Supplement 15: 121–131.
 
5.
Brzozowski J, Iwanowska G, Okulicz-Kozaryn J and Siemaszko J, 1993. Dzieje zasiedlenia Suwalszczyzny od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza (Settlment of Suwałki District from Ston Age to early Medieval). In: Przewodnik LXIV Zjazdu PTGeol. na Ziemi Suwalskiej 9-12. 09. 1993: 108–126 (in Polish).
 
6.
Cichosz-Kostecka A, Mycielska-Dowgiałło E and Manikowska B, 1991. Late glacial aeolian processes in the light of sediment analysis from Kamion profile near Wyszogród. Zeitschrift für Geomorphologie, Neue Folge, Supplement 90: 45–50.
 
7.
Dzierwa K and Mycielska-Dowgiałło E, 2003. Rekonstrukcja dynamiki procesów eolicznych i czasu ich trwania na podstawie wybranych cech teksturalnych osadów wydmy w Cięciwie (Reconstruction of aeolian processes dynamic and their duration based on chosen sediment features of dune in Cięciwa). Przegląd Geologiczny 51(2): 163–167 (in Polish).
 
8.
Florek W, Florek E and Mycielska-Dowgiałło E, 1987. Morphogenesis of the Vistula valley between Kępa Polska and Płock in the Late Glacial and Holocene. In: Starkel L, ed., Evolution of the Vistula River Valley during the last 15 000 years. Special Issue 4. Ossolineum, Warszawa: 189–205.
 
9.
Florek W, Mycielska-Dowgiałło E and Starkel L, 1990. Lithology and facies of fluvial deposits. In: Starkel L, ed., Evolution of the Vistula river valley during the last 15 000 years. Part III. Geographical Studies, Special Issue 5: 111–126.
 
10.
Folk RL and Ward W, 1957. Brazos River bar: a study in the significance of grain size parameters. Journal of Sedimentology and Petrology 27: 3–26.
 
11.
Kaczanowski P and Kozłowski JK, 1998. Wielka historia Polski, T. 1. Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII) (Great history of Poland. The oldest history of Polish territory. Fogra, Kraków: 382pp (in Polish).
 
12.
Kalicki T, 2006. Zapis zmian klimatu oraz działalności człowieka i ich rola w holoceńskiej w ewolucji dolin środkowoeuropejskich (summary: Reflection of climatic changes and human activity and their role in the Holocene evolution of Central European valley). Prace GeograficzneIGiPZ PAN 204: 348 pp (in Polish).
 
13.
Klimek K, 2003. Sediment transfer and storage linked to Neolithic and Early Medieval soil erosion in the Upper Odra Basin, southern Poland. In: Howard AJ, Macklin MG and Passmore DG, eds., Alluvial Archaeology in Europe. A.A. Balkema Publications: 251–259.
 
14.
Konecka-Betley K and Majsterkiewicz T, 1973. Geneza gleb wytworzonych z pokrywowych utworów pyłowych Polski środkowej (Origin of soils formed on silty sediments covers in middle part of Poland). Roczniki Gleboznawcze 24(2): 133–158 (in Polish).
 
15.
Kupryjanowicz M, 2004. Postglacjalny rozwój roślinności rejonu jeziora Wigry. Wstępne wyniki analizy pyłkowej osadów dennych z Zatoki Słupińskiej (abstrakt: Postglacial development of vegetation in the Lake Wigry vicinity. Preliminary results of pollen analysis of deposits from Słupiańska Bay. Rocznik Augustowsko-Suwalski IV, Suwałki: 37–44 (in Polish).
 
16.
Kupryjanowicz M, 2007. Postglacial development of vegetation in the vicinity of the Wigry lake. Geochronometria 27: 53–66, DOI 10.2478/v10003-007-0018-x. http://dx.doi.org/10.2478/v100....
 
17.
Kuźnicki F, Białousz S, Rusiecka D and Skłodowski P, 1974. Charakterystyka procesu bielicowienia w glebach wytworzonych z piasków wydmowych Puszczy Kampinoskiej (Podzolic process characteristic for dune sandy soils in Kampinos Forest). Roczniki Gleboznawcze 25(2): 25–51 (in Polish).
 
18.
Lang A, 2003. Phases of soil erosion derived colluviation in the loess hills of South Germany. Catena 51(3–4): 209–221, DOI 10.1016/S0341-8162(02)00166-2. http://dx.doi.org/10.1016/S034....
 
19.
Lang A and Hönscheidt S, 1999. Age and source of soil erosion derived colluvial sediments at Vaihingen-Enz., Germany. Catena 38(2): 89–107, DOI 10.1016/S0341-8162(99)00068-5. http://dx.doi.org/10.1016/S034....
 
20.
Mycielska-Dowgiałło E, 1995. Wybrane cechy teksturalne i ich wartośĆ interpretacyjna (summary: Selected textural features of deposits and their interpretation). In: Mycielska-Dowgiałło E and Rutkowski J, eds., Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. Wydawnictwo WGiSR UW, Warszawa: 29–105 (in Polish).
 
21.
Mycielska-Dowgiałło E, 1999. Analiza zawartości minerałów ciężkich w osadach stokowych na przykładzie stoku w Łopuchowie (Analysis of heavy minerals composition in colluvial deposits on example of hillslope in Łopuchowo). In: Dynamika procesów stokowych i fluwialnych w rzeźbie młodoglacjalnej w świetle wybranych cech sedymentologicznych. Materiały warsztatów terenowych w Jele-niewie k/Suwałk 13-17.09.1999, Wydawnictwo WGiSR UW: 66–67 (in Polish).
 
22.
Pazdur A, 2007. Oznaczanie wieku osadów metodami izotopowymi i dozymetrycznymi (Sediment age determination based on isotope and dosimetric methods). In: Mycielska-Dowgiałło E and Rutkowski J, eds., Badania cech tekstualnych osadów czwartorzędowych i wybrane metody oznaczania ich wieku. Wydawnictwo SWPR w Warszawie: 251–279 (in Polish).
 
23.
Pazdur M, 1995. Oznaczanie wieku osadów metodami izotopowymi (summary: Isotope age determination of Quaternary sediments). In: Mycielska-Dowgiałło E and Rutkowski J, eds., Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. Wydawnictwo WGiSR, Warszawa: 29–356 (in Polish).
 
24.
Racinowski R, 1974. Dynamika środowiska sedymentacyjnego strefy brzegowej Pomorza Zachodniego w świetle badań minerałów ciężkich i uziarnienia osadów (Dynamic of coastal sedimentation environment in the light of heavy minerals studies and grain-size sediment composition). Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej, Instytut Inżynierii Wodnej 4: 87 pp (in Polish).
 
25.
Racinowski R and Rzechowski J, 1969. Minerały ciężkie w glinach zwałowych Polski środkowej (Heavy minerals in glacial tills of middle Poland). Kwartalnik Geologiczny 13(2): 479–490 (in Polish).
 
26.
Reimer JR, Baillie MGL, Bard E., Bayliss A., Beck JW, Bertrand CJH, Blackwell PG, Buck CE, Burr GS, Cutler KB, Damon PE., Edwards RL, Fairbanks RG, Friedrich M, Guilderson TP, Hogg AG, Hughen KA, Kromer B, McCormac G, Manning S, Ramsey CB, Reimer RW, Remmele S, Southon JR, Stuiver M, Talamo S, Tay-lor FW, van der Plicht J and Weyhenmeyer CE, 2004. INTCAL04 terrestial radiocarbon age calibration, 0–26 cal yr BP. Radiocarbon 46: 1029–1058.
 
27.
Sinkiewicz M, 1993. Rola denudacji antropogenicznej w przeobrażeniu stoków i gleb w środkowej części Polski północnej (summary: Significance of anthropogenic denudation in the transformation of slopes and soils in middle part of northern Poland). In: Kostrzewski A, ed., Geoekosystem obszarów nizinnych. Zeszyty Naukowe Polskiej Akademii Nauk „Człowiek i środowisko“ 6: 153–158 (in Polish).
 
28.
Sinkiewicz M, 1998. Rozwój denudacji antropogenicznej w środkowej części Polski północnej (summary: The development of anthropogenic denudation in central part of northern Poland). Wydawnic-two UMK, Toruń: 1–103 (in Polish).
 
29.
Smolska E, 2003. Cechy sedymentologiczne osadów stokowych na przykładzie pagórka w Łopuchowie (Pojezierze Suwalskie) (summary: Sedimentological features of the colluvial deposits on ex-ample of the slope cover of the hillock in Łopuchowo area (Suwalskie Lakeland). Warszawa, Prace Geograficzne WGSR UW 33: 45–57 (in Polish).
 
30.
Smolska E, 2005. Znaczenie spłukiwania w modelowaniu stoków młodoglacjalnych (na przykładzie Pojezierza Suwalskiego) (summary: Slope wash processes in late glacial area on example of Suwałki Lake District). WGSR UW, Warszawa: 1–146 (in Polish).
 
31.
Smolska E, 2007. Development of gullies and sediment fans in last-glacial areas on the example of the Suwałki Lakeland (NE Poland). Catena 71(1): 122–131, DOI 10.1016/j.catena.2006.10.009. http://dx.doi.org/10.1016/j.ca....
 
32.
Smolska E and Szwarczewski P, 2009. Antropogeniczne uwarunkowania rozwoju pokryw stokowych na Pojezierzach Suwalskim i Sejneńskim (abstract: Slope covers response to human activity on Suwałki and Sejny Lakelands). In: Domańska L, Kittel P and Forysiak J, eds., Środowiskowe uwarunkowania lokalizacji osadnictwa, Ser. Wyd. SAS, Środowisko-Człowiek-Cywilizacja t. 2, Wydawnictwo Bogucki, Poznań: 354–363. (in Polish).
 
33.
Starkel L, 1988. DziałalnośĆ człowieka jako przyczyna zmian procesów denudacji i sedymentacji w holocenie (Man’s activity as a cause of changes of denudation and sedimentation processes in the Holocene). Przegląd Geograficzny 60: 251–265 (in Polish).
 
34.
Starkel L, 2005. Anthropogenic soil erosion since the Neolithic in Poland. Zeitschrift für Geomorphologie, Neue Folge, Supplement 139: 189–201.
 
35.
Stasiak J, 1965. Badania nad starożytnym krajobrazem Pojezierza Suwalskiego w rejonie Szwajcarii (Researches on ancient landscape of Suwałki Lake District in the Szwajcaria Region). Prace Białostockiego Towarzystwa Naukowego 7: 1–42 (in Polish).
 
36.
Stasiak J, 1971. Holocen Polski północno-wschodniej (The Holocene of North-Eastern Poland). Rozprawy UW, Warszawa: 110 pp (in Polish).
 
37.
Stuiver M and Reimer PL, 1993. Extended 14C database and revised CALIB radiocarbon calibration program. Radiocarbon 35: 215–230.
 
38.
Śnieszko Z, 1991. Reflaction of extreme events in evolution of dry valley in loess Roztocze Upland. In: Jersak J., ed., Less i osady dolinne. Prace Uniwersytetu Śląskiego 1107: 119–129.
 
39.
Śnieszko Z, 1995. Ewolucja obszarów lessowych Wyżyn Polskich w czasie ostatnich 15 000 lat (summary: The loess cover evolution during last 15,000 years in Polish Uppland). Wydawnictwo UŚ, Sosnowiec: 122 pp (in Polish).
 
40.
Twardy J, 2002. Etapy neoholoceńskiej ewolucji suchych dolin denudacyjnych na Wyżynie Łódzkiej w świetle analizy osadów (Neoholocene evolution stages of dry valley on Łódź Upland based on sediment analysis). Acta Universitstis Nicolai Copernici, Geographica 32-Nauki Matematyczno-Przyrodnicze 109: 127–137 (in Polish).
 
41.
Wilkinson KN, 2003. Colluvial deposits in dry Valley of Southern England as proxy indicators of paleoenvironmental and land use change. Geoarchaeology 18(7): 725–755, DOI 10.1002/gea.10090. http://dx.doi.org/10.1002/gea.....
 
42.
Zolitschka B, Behre K-E and Schneider J, 2003. Human and climatic impact on the environment as derived from colluvial, fluwial and lacustrine archives - examples from the Bronze Age to the Migration period, Germany. Quaternery Science Reviews 22: 81–100, DOI 10.1016/S0277-3791(02)00182-8. http://dx.doi.org/10.1016/S027....
 
eISSN:1897-1695
ISSN:1733-8387
Journals System - logo
Scroll to top